Λόχνερ, Στέφαν

(Stephan Lochner, Μέερσμπουργκ 1408; – Κολονία 1451). Γερμανός ζωγράφος. Υπήρξε από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της υστερογοτθικής περιόδου. Το έργο του έγινε ευρύτερα γνωστό κατά τον 19o αι., όταν οι κριτικοί της εποχής κατόρθωσαν να ταυτίσουν τον καλλιτέχνη (γνωστό στον Ντίρερ, που ανέφερε το Εικονοστάσιο των Πολιούχων) με τον ανώνυμο ζωγράφο Στέφαν της Κολονίας, στον οποίο αποδίδονταν διάφορα έργα. Θεμελιακό για τη γνώση της τέχνης του είναι το Εικονοστάσιο των Πολιούχων, ένα τρίπτυχο με την Προσκύνηση των Μάγων στο κεντρικό φύλλο, την αγία Ούρσουλα και τον άγιο Γεδεών στα πλάγια φύλλα, και τον Ευαγγελισμό στην εξωτερική όψη. Η σύνθεση είναι αναμφισβήτητα γοτθική, τόσο για τη γραμμική απόδοση όσο και για το ζωηρό, σχεδόν μικρογραφικό χρώμα· ταυτόχρονα, όμως, εμφανίζει μια αναζήτηση πλαστικής στερεότητας και μεγαλείου. Οι σημαντικότεροι σταθμοί στη διαμόρφωση του Λ. ως ζωγράφου ήταν δύο: η περίοδος της διαμονής του στις Κάτω Χώρες κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1430, όπου ο Ρομπέρ Καμπίν (πιθανός δάσκαλός του) και ο Γιαν Βαν Άικ τού δίδαξαν τον φλαμανδικό ρεαλισμό, καθώς και ένα ταξίδι στη Φλάνδρα. Στο Εικονοστάσιο της Δευτέρας Παρουσίας εμφανίζονται απηχήσεις των αισθητικών αντιλήψεων του Μπος· το κεντρικό φύλλο του βρίσκεται στο μουσείο Βάλραφ Ρίχαρτς της Κολονίας και χαρακτηρίζεται για την εκπληκτική αντίθεση μεταξύ των μορφών του Χριστού, της Παναγίας και του αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή (στο πάνω τμήμα της σύνθεσης) σε σχέση με την ταραγμένη μάζα των κολασμένων που γεμίζει σχεδόν ολόκληρο το κάτω τμήμα. Από τα περίπου είκοσι έργα που του αποδίδονται, τα πιο σημαντικά είναι δύο πίνακες της Υπαπαντής (Landesmuseum, Ντάρμστατ και ιδιωτική συλλογή, Παρίσι), η Παναγία του Ροδώνα, με τη γοτθική κομψότητα, και οι μικρογραφίες του προσευχηταρίου της Landesbibliothek του Ντάρμστατ. Τμήμα του πίνακα «Υπαπαντή», έργο του Γερμανού ζωγράφου Στέφαν Λόχνερ (Ιδιωτική συλλογή, Παρίσι). «Η Υπαπαντή», κεντρικός πίνακας πολύπτυχου του Γερμανού ζωγράφου Στέφαν Λόχνερ (Μουσείο του Ντάρμστατ, Γερμανία).